🇵🇱 Sprawiedliwa Polska

Działania Funduszu Sprawiedliwości, którego dysponentem jest Minister Sprawiedliwości, zapewniają wsparcie ofiarom przestępstw. Udzielana pomoc jest kilkadziesiąt razy większa niż w czasach rządów Platformy Obywatelskiej.

Dzięki zmianie prawa, przygotowanej w Ministerstwie Sprawiedliwości, Fundusz na ogromną skalę zwiększył kwoty przekazywane na ośrodki pomocy pokrzywdzonym przestępstwem. W 2012 r. – za czasów rządów PO-PSL – fundusz przekazał ośrodkom pomocy zaledwie 1,6 mln zł. W  2019 r. była to kwota ponad 40-krotnie większa, bo aż 76 mln zł, a w 2020 r. ponad 50-krotnie większa – 84,4 mln zł, a w 2021 r. 56-krotnie większa – 90,8 mln zł.

Powstała pierwsza w historii ogólnopolska sieć pomocy. Działa już 305 takich punktów – są prawie w każdym powiecie – które świadczą profesjonalną, kompleksową i bezpłatną pomoc osobom pokrzywdzonym przestępstwem.

Uruchomiona została pierwsza w kraju ogólnokrajowa telefoniczna Linia Pomocy Pokrzywdzonym.  Dzięki niej można szybko uzyskać pomoc psychologiczną i prawną, także anonimowo, oraz umówić się na spotkanie ze specjalistami w dowolnym miejscu na terenie Polski. Do błyskawicznego kontaktu służy również specjalny adres e-mail.  W ośrodkach oraz telefonicznie udzielono pomocy ok. 147 tys. osób poszkodowanych w wyniku przestępstw.

Sfinansowano budowę nowej kliniki „Budzik” fundacji Ewy Błaszczyk, w której najlepsi lekarze w kraju prowadzą innowacyjny program wybudzania ludzi ze śpiączki. Na to specjalistyczne centrum medyczne związane z rehabilitacją osób pokrzywdzonych przestępstwami Fundusz przeznaczył 44 mln złotych. Nowy „Budzik” dla dorosłych po ciężkim udarze mózgu powstanie na terenie Mazowieckiego Szpitala Bródnowskiego.
Za ok. 63 mln złotych zakupiony został specjalistyczny sprzęt medyczny dla polskich szpitali. W sumie Fundusz Sprawiedliwości wyposażył w specjalistyczny sprzęt medyczny już ponad 140 szpitali w całej Polsce.

Ochotniczym Strażom Pożarnym w całej Polsce Fundusz zapewnił najnowocześniejszy sprzęt do ratowania zdrowia i życia za niemal 202 mln złotych. Ze środków Funduszu Sprawiedliwości zakupiono m.in. ponad 180 wozów strażackich. Strażacy ochotnicy są najczęściej pierwsi na miejscu wypadków czy katastrof i dzięki profesjonalnemu sprzętowi mogą sprawnie i skutecznie ratować ludzi. Doprowadzenie do wypadku drogowego jest w świetle prawa przestępstwem, dlatego pomoc finansowa dla strażaków wpisuje się w cele Funduszu.

Wszystkim uczniom szkół podstawowych w całej Polsce zakupiono kamizelki odblaskowe, dzięki którym maluchy są widoczne na drodze. Zakup kamizelek dla ponad 3 milionów dzieci to tylko element wielkiej kampanii społecznej „Dobrze Cię widzieć”, której celem jest ochrona najmłodszych przed wypadkami na drogach.

Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało ustawy, które wprowadziły przełomowe zmiany w służbie komorników. W efekcie znacznie wzrosła skuteczność egzekucji w porównaniu z okresem sprzed reformy. W 2018 r. wynosiła 15,66 proc., w 2020 r. – 23,5 proc., a w 2021 r. – 24,8 proc. W 2021 r. komornicy odzyskali w sumie 10 mld 641 mln zł. To najwyższy wynik w historii.

Jednocześnie, co najważniejsze, dzięki nowym przepisom nie dochodzi już do takich nadużyć, jak odebranie traktora postronnemu rolnikowi i patologii, gdy komornicy wystawiali na licytację nawet zabierane dzieciom zabawki.

W myśl nowego prawa, komornicy mogą odebrać dłużnikowi zajętą rzecz tylko wyjątkowo i wyłącznie pod kontrolą sądu.  Zasadą jest wręczanie dłużnikom formularza skargi na czynności komornika, od których mogą się odwołać, jeśli uznają, że komornik naruszył ich prawa.

E-licytacje komornicze nieruchomości, wprowadzone dzięki przygotowanej przez Ministerstwo Sprawiedliwości nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego, otwierają nowe perspektywy przed uczestnikami postępowań. Ułatwiają znalezienie nabywców nieruchomości i uzyskanie najwyższej ceny. Umożliwiają wygodne dotarcie do oferty, uwalniają od zmory zmów cenowych.

Powołanie w 2017 roku Komisji Weryfikacyjnej do spraw reprywatyzacji nieruchomości warszawskich przerwało gehennę lokatorów, którzy tracili dach na głową, gdy ich mieszkania przejmowali reprywatyzacyjni oszuści i handlarze roszczeń. Komisja przywróciła poczucie sprawiedliwości i godności pokrzywdzonym.

W sprawach związanych z reprywatyzacją komisja wydała dotąd 352 decyzje o przyznaniu odszkodowań lub zadośćuczynień na rzecz 364 osób. Lokatorom przyznano łącznie ponad 10,9 milionów złotych. Niestety, władze Warszawy wniosły aż 267 sprzeciwów, blokując niezwłoczną wypłatę pieniędzy.

Możliwość wnoszenia takiego sprzeciwu została ograniczona dzięki ustawie z 17 września 2020 r. Nowe przepisy pozbawiły miasto możliwości blokowania przekazywania odszkodowań i zadośćuczynień na rzecz pokrzywdzonych.

Z Funduszu Reprywatyzacji wypłacono lokatorom pokrzywdzonym reprywatyzacją ponad 10 mln zł. Wśród tych, którzy otrzymali zadośćuczynienie jest córka Jolanty Brzeskiej, symbolu walki o sprawiedliwość w Warszawie.

W 2022 r. Naczelny Sąd Administracyjny wydał cztery przełomowe wyroki, w których zakwestionowane zostały niezgodne z prawem decyzje reprywatyzacyjne, a podtrzymane postanowienia Komisji Weryfikacyjnej. W sumie w latach 2017-2022 przed Komisją toczyło się ok. 100 spraw z udziałem handlarzy roszczeń.

Komisja współpracuje z prokuraturą. W Prokuraturze Regionalnej w Warszawie i we Wrocławiu prowadzonych jest ok. 30 postępowań związanych z reprywatyzacją. Dotyczą ponad 300 nieruchomości warszawskich.

Zarzuty popełnienia przestępstw korupcyjnych, działania na szkodę interesu publicznego, fałszowania dokumentów i posługiwania się nimi, jak również oszustw w ich kwalifikowanej postaci dotyczącej mienia wielkiej wartości przedstawiono 105 osobom, w tym 9 adwokatom, 14 radcom prawnym, 3 notariuszom, 16 funkcjonariuszom publicznym oraz 2 rzeczoznawcom. Według prokuratury, wartość wręczonych korzyści majątkowych to 45 mln zł, a szkoda wyrządzona działaniem podejrzanych wynosi ponad 350 mln zł. Prokuratorzy skierowali do sądów 25 aktów oskarżenia przeciwko 65 osobom.

Sprawiedliwy i sprawnie funkcjonujący wymiar sprawiedliwości to podstawa demokratycznego państwa. Dlatego Ministerstwo Sprawiedliwości pod kierunkiem Ministra Zbigniewa Ziobro podjęło gruntowną reformę sądownictwa. Na mocy przygotowanych w resorcie ustaw udało się wprowadzić wiele korzystnych zmian.

Ministerstwo Sprawiedliwości wprowadziło elektroniczny system losowego przydziału spraw sędziom. Daje on pewność, że żadna sprawa nie została przydzielona umyślnie wybranemu sędziemu. Zaletą systemu jest też równomierne obłożenie pracą sędziów.

Na mocy opracowanych w Ministerstwie przepisów przywrócona została instytucja sądowego asesora. Dzięki temu do zawodu trafiają m.in. absolwenci prestiżowej Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury w Krakowie. Mają być w przyszłości doskonale wyszkoloną elitą tego zawodu.

Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało też ustawy reformujące Kodeks postępowania cywilnego i Kodeks postępowania karnego. Zgodnie z nowymi przepisami regułą w sądach cywilnych powinna być jedna rozprawa, na której zapadnie wyrok. A jeśli nie będzie to możliwe, sędzia jest zobowiązany wyznaczyć kilka następujących bezpośrednio po sobie terminów rozpraw. Tak aby nie było wielomiesięcznych przerw między nimi.

W sprawach karnych wyeliminowane zostały absurdalne procedury. Sędziowie nie są już zmuszeni do odczytywania na rozprawie setek, a czasem i tysięcy kart spraw. Procesu nie zablokuje zwolnienie lekarskie. Rozstrzygający w sprawach karnych sąd może przesłuchać świadków i przeprowadzić inne zaplanowane dowody mimo nieobecności oskarżonych.

Reforma sądownictwa została zablokowana na skutek działań Komisji Europejskiej, TSUE i części środowiska sędziowskiego, inicjowanych i wspieranych przez opozycję w Polsce. Ministerstwo Sprawiedliwości już w poprzedniej kadencji przygotowało pakiet ustaw kontynuujących reformę sądownictwa. Niestety, zostały zawetowane przez prezydenta Andrzeja Dudę w lipcu 2017 r. Później prezydent przygotował własne ustawy reformujące sądownictwo, za które KE atakuje Polskę.

Ministerstwo Sprawiedliwości ma przygotowane ustawy sądowe, które czekają na „zielone światło”. Zmiany doprowadzą do uproszczenia struktury sądów oraz radykalnego ograniczenia sędziowskich funkcji administracyjnych. Obecnie jedna trzecia sędziów zamiast orzekać poświęca czas na wykonywanie funkcji administracyjnych. Dzięki zmniejszeniu liczby funkcji biurokratycznych ponad 2 tysiące sędziów zajmie się wyłącznie orzekaniem.